Nazan ORTAÇ
15. İstanbul Bienali'nde, bu yıl 'iyi bir komşu' teması çerçevesinde 32 ülkeden 56 sanatçının ev, mahalle ve aidiyet kavramlarını tartışmaya açan işleri sergilenecek. İşlerden bazıları ev yaşamımızdaki hal ve koşulların nasıl değiştiğini ve mahallelerimizin geçirdiği dönüşümü incelerken bazıları da günümüzün jeopolitik sorunlarıyla başa çıkma şekillerimizi mikro ölçekte ele alacak. Küçük ölçekli tarihsel işlerden, mekan algısını sarsacak büyük ölçekli yerleştirmelere farklı coğrafyalardan ve zaman dilimlerinden hikayeler anlatacak ve sanatçı ikili Michael Elmgreen ve Ingar Dragset'in küratörlüğündeki bienalde, 56 sanatçıdan 30'unun iyi bir komşuya özel olarak ürettikleri eserleri ilk defa bienalde görülebilecek. Bu yıl 30. yaşını da kutlayan İstanbul Bienali, dünyanın önde gelen dergilerinden ABD merkezli Newsweek tarafından '2017'de uğruna seyahate çıkmaya değecek beş sergiden biri' olarak gösterildi. Derginin 2017 yılında mutlaka görülmesi gereken sanat sergileri listesinde 15. İstanbul Bienali'nin yanı sıra Tokyo'daki Mori Art Museum'daki N.S. Harsha retrospektifi, bu yıl Kassel'le birlikte Atina'da da gerçekleştirilecek Documenta 14, Nisan ayında Venedik'te Punta della Dogana and Palazzo Grassi'de yer alan Damien Hirst ile Paris'te Palais de Tokyo'da Ekim ayında başlayacak Camille Henrot sergileri bulunuyor.
15. İSTANBUL BİENALİ SERGİ MEKANLARI
Birbirine yürüme mesafesinde yer alan altı komşu mekanda ziyaretçilerini ağırlayacak olan bienal; Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, İstanbul Modern, Cihangir'deki ARK Kültür, Pera Müzesi, Küçük Mustafa Paşa Hamamı ve Asmalımescit'te yer alan Yoğunluk Sanatçı Atölyesi'nde gerçekleşecek. Geçmiş mirası sayesinde bilginin ve öğrenmenin sembolü olarak özel bir yere sahip olan Galata Özel Rum İlköğretim Okulu'nda 16 sanatçının eserleri sergilenecek. 19 sanatçının enstalasyonun yer alacağı İstanbul Modern'in içinde bulunduğu alan bugün yeni bir dönüşüm süreci içinden geçiyor. Bu dönüşüm süreci, bienal kapsamında müzeye yerleştirilecek işlerin seçiminde de önemli rol oynayacak. ARK Kültür, kurmaca bir 'müze ev'e dönüştürülerek üç katta da tek bir sanatçının eserlerine ev sahipliği yapacak. Pera Müzesi'nde bienal kapsamında 15 sanatçının eserleri müzenin üç katına yayılırken, Oryantalist resim koleksiyonu sergisine de bir müdahalede bulunulacak. Yoğunluk Sanatçı Atölyesi, Asmalımescit'te bir apartmanda yer alan stüdyolarını yeniden tasarlayarak ziyarete açacak. Belirli zaman aralıklarında, küçük gruplar halinde ziyaret edilebilecek stüdyoda, sanatçı kolektifinin bienal için özel olarak geliştirdiği bir enstalasyon yer alacak. Küçük Mustafa Paşa Hamamı ise erkekler bölümünde kadın bir sanatçının, kadınlar bölümündeyse erkek bir sanatçının eserlerine ev sahipliği yapacak. Özel olarak hazırlanan performans ise hamamın erkekler bölümünde belirlenen zamanlarda sahnelenecek.
AFİŞLER İSTANBUL SOKAKLARINDA
15. İstanbul Bienali bu yıl, İstanbulluları komşuluk ilişkilerine dair sorular soracak sergi afişlerini kendi evlerine asmaya davet ediyor. Bienal boyunca iyi bir komşunun farklı tanımlarını düşündüren soruların yer aldığı afişler şehrin sokaklarına, mahallelerine ve evlerine de yayılacak. Dükkanlardan kafelere, otobüs duraklarından evlerin camlarına kadar tüm şehirde iyi bir komşu soruları sergilenecek. Afişler, İKSV ana gişe, Pera Müzesi ve belirli Biletix gişelerinden ücretsiz olarak edinilebilir. Kampanya kapsamında asılan afişler, #iyibirkomsu etiketiyle sosyal medyada paylaşılarak sanal ortamda da bir buluşma noktası sağlayacak.
BİLLBOARD PROJESİ DÜNYAYA YAYILIYOR
15. İstanbul Bienali, ev ve mahalle kavramlarını pek çok açıdan ele alırken, iç mekanlardaki yaşam şekillerinin yakın tarihte geçirdiği dönüşümü de inceleyecek. Ev ve mahallelerin çeşitli kimliklere dair ipuçları barındırdığı ve kendini ifade etme aracı olarak işlev görebildiği fikrinden yola çıkan 15. İstanbul Bienali, şubat ayından itibaren, "iyi bir komşu"ya dair sorularını Manchester'dan Sydney'e, Havana'dan Delhi'ye dünyanın birçok farklı kentinde billboard'lar aracılığıyla tartışmaya açtı. İstanbul Bienali'nin birçok uluslararası kültür kurumunun işbirliğiyle hayata geçirdiği billboard projesinde Lukas Wassmann'ın iyi bir komşu sorusunu düşündüren, beklenmedik karşılaşmaları yakaladığı fotoğraf işleri ile temaya dair çeşitli sorular eşleşiyor. 2017 yılının sonuna kadar dünyanın pek çok farklı kentinde sergilenen billboard projesi, sanatçı Lukas Wassmann, küratörler Elmgreen & Dragset ve bienalin grafik tasarımcısı Rubert Symth işbirliğiyle hazırlandı. "İyi bir komşu" billboard projesi, 27 Şubat'ta St. Patrick Festivali kapsamında Kuzey İrlanda'nın Armagh, Ballynahinch, Belfast, Downpatrick ve Newry kentlerinde başladı. 15. İstanbul Bienali "iyi bir komşu" billboard'ları, arasında Belfast Uluslararası Havaalanı'nın da olduğu 13 farklı noktada, 12 Mart tarihine kadar yer alacak. Billboard'larda Lukas Wassmann'ın iki farklı fotoğrafına, "İyi bir komşu daha yeni taşınmış birisi midir?" ile "İyi bir komşu korkmadığınız bir yabancı mıdır?" soruları eşlik ediyor. Ev ve mahalle kavramlarının tüm dünyada nasıl bir değişim geçirmekte olduğunun altını çizmeye çalışacak billboard projesi sergileneceği kentlerde "iyi bir komşu" teması üzerine de bir diyalog başlatabilmeyi amaçlıyor.
15. İSTANBUL BİENALİ KAMUSAL PROGRAMI
Bienal süresince farklı alanlardan isimlerin katılımıyla gerçekleştirilecek ücretsiz etkinliklerle iyi bir komşu başlığı tartışılmaya devam edecek. Sanatçı Zeyno Pekünlü'nün koordinatörlüğünü üstlendiği 15. İstanbul Bienali Kamusal Programı kapsamında açılış ve kapanış haftalarında uluslararası konuşmacıların katılımıyla düzenlenecek sempozyumlara ek olarak, tartışmalar, gösterimler, atölye çalışmaları ve katılımcıların birlikte yemek pişireceği, okuyacağı, müzik yapacağı etkinlikler yer alacak. Kamusal Programı katılımcıları arasında; savaş ve yerinden edilmenin kadınlar üzerindeki etkisi araştırmalarıyla tanınan Shahrzad Mojab, liberal çok kültürcülüğe yönelik eleştirileriyle bilinen Joseph Massad, siyasal ekonomi profesörü Massimo de Angelis ve mekan pratikleri üzerine pek çok çalışması bulunan Yunan mimar ve akademisyen Stavros Stavrides gibi isimler yer alacak.
