Döllenmiş tek bir hücreden başlayarak canlıyı oluşturan, vücuttaki tüm hücrelere dönüşebilen ve limitsiz çoğalabilme özellikleriyle kendilerini devamlı yenileyebilen hücrelere, tüm hücrelerin kaynağı anlamında kök hücre adı verilmiştir. Kök hücreler yeteneklerine, olgunlaşma durumlarına ya da oluşturabilecekleri doku üst guruplarına göre çeşitli isimler alıyorlar. Kök hücreler hem canlının vücut bulmasında, hem de vücudun yaşamını sürdürebilmesinde tek önemli kaynaktır. Son yıllardaki teknolojik gelismeler kök hücrelerin tıpta kullanımını mümkün hale getirmistir. Tıpta tedavi amaçlı kullanılan kök hücreler, sadece belirli doku hücrelerine dönüsebilen öncü doku hücreleridir. Embriyonik kök hücre degillerdir.
KÖK HÜCRELER NEREDE BULUNURLAR VE NE İŞE YARARLAR?
Eriskin bir kisinin tüm dokularında o dokunun bütünlügünü ve devamlılıgını saglamak için doku hücrelerinin küçük bir yüzdesi kadar sadece o ve benzeri dokuları olusturabilen eriskin kök hücreleri bulunur. Bu multipotent karakterli eriskin kök hücreleri bir sonraki asamada, doku hücrelerine farklılasacakları için bunlar öncü doku hücreleri olarak da isimlendirilebilirler. Bu hücrelerin görevleri yaralanma, hastalık ve diger nedenlerle olusabilecek doku hasarı veya kaybını telafi etmek ve onarmaktır. Mesela parmagımızı yaraladıgımızda, yaranın iyilesmesi bu sekilde saglanır. Tüm insanları yakından ilgilendiren doku yaslanması, zamana yayılmıs yavas bir doku kaybı oldugundan ne yazık ki öncü doku hücrelerini uyaramamaktadır.
KÖK HÜCRE TEDAVİSİ
Önceleri kök hücreler sadece kemik iliginden alınıyordu. Kemik iligine igne batırmak, biyopsi yapmak, bu az miktarda alınabilen hücreleri haftalarca çogaltmak riskli bir islemdi. Son yıllarda ögrenildi ki kök hücreler yag dokuda çok daha fazla miktarda var, hatta kemik iliginden 500 kat fazla. Son iki senedir geldigimiz noktada yag doku içindeki kök hücreleri ayırabiliyoruz. Hücre öldürmeden yapılan liposuction'dan elde edilen hücrelerin içinden kök hücreler özel bir yöntemle ayrılıyor ondan sonrası hastanın ya da doktorun hayal gücüne kalmıs.
KÖK HÜCRE NAKLİNİN YAĞ NAKLİNDEN FARKI NEDİR?
Yag nakli sadece yag dolgu, dolgu kendisini besleyemiyor ve zaman içinde kayboluyor. Bu yüzden siskinlik yapacak kadar çok koymak gerekiyor ve ay suratlar ortaya çıkıyordu. Simdi kök hücrece zenginlestirilmis yag dokusu ile dolgu kendini besleyebildigi ve çogalabildigi için daha kalıcı oluyor yani kök hücre hem dolgu yapıyor hem de neye ihtiyaç varsa ona dönüsüyor. Mesela kas hücrelerin arasına düsenler kas hücrelerini yeniliyorlar. Daha yukarıdakiler yag dokuya karısanlar yag dokuyu, derinin içine gelenler deriyi yenilerler. Damara ihtiyaç varsa damara dönüsüyorlar.
İYİLEŞME SÜRECİ
Kök hücre uygulamalarında yapısı geregi hücreler, iyilesmeyi hızlandırıcı etki göstermekte morarma daha az olmakta ve vücuda giris yapılan deliklerde bile iz kalmamaktadır. Hasta yüz için bes gün, meme için üç gün içinde normal yasantısına dönebilir. Dolgunlugu tabii ki anında görüyorsunuz. Hasta hemen mutlu oluyor. Daha da ötesi cildin kalitesi ve renginde de gelisme görülüyor. ?slemin kalıcılıgı da çok fazla, iki senelik sonuçlarda hiç kayıp yok.
ŞAH YAYCI sahzadeyayci@gmail.com
