RÖPORTAJ ÖZGE ZEKİ
Teknoloji hep hayatımızın bir parçasıydı ama pandemi ile birlikte hayatımızın merkezinde yer almaya başladı. Herkesin hızlıca uyum sağladığı dijital süreç sanatta da etkisini fazlasıyla gösterdi. Dijital sanatlar alanında üretim yapan sanatçılar bu durumdan olumlu etkilendi. Her şeyi çevrimiçi takip ettiğimiz bu dönemde sanatçılar, küratör, yeni projelerin de takibi oldukça fazlalaştı. İşte De Artium, dijital sanatçılara ve dijital sanat tutkunlarına hitap etmek üzere oluşturulmuş. Bugün hem ev kullanıcıları hem de kurumsal birçok yapının dijital sanat alanındaki ihtiyaçlarını karşılıyor.
Öncelikle bu sanat oluşumu nasıl ve hangi ihtiyaçtan doğdu?
ESRA ÖZKAN: De Artium, iki dijital sanatçı ve dijital sanat girişimcisi tarafından, dijital sanatın erişilebilir kılmak amacıyla başlatıldı. İlk eserimiz, teknoloji bakanına hediye edildiğinde, eserimiz devlet envanterine girdiği için hayli mutlu olmuştuk; bunun başlıca nedeni dijital eserimizin arşivlenecek ve gelecek nesillere aktarılacak olmasıydı. Fakat diğer dijital eserler ne olacaktı onları kim koruyup kollayacak ve gelecek nesillere nasıl aktarılacaklardı bunu hep düşünüyorduk. Pandemi sürecinden önce dijital eserleri arşivleyecek ve sergileyecek bir dijital sanatlar müzesi kurmayı planlıyorduk fakat pandemi süreci ile projeyi rafa kaldırdık ve önce bunun altyapısı olacak olan De Artium projesine başladık. De Artium, 2020 Mart ayında dijital sanat eserlerini arşivleyecek ve onlara erişmek isteyen insanlara sunulacak online bir yayın platformu olarak çalışılmaya başlandı.
Sizin bu oluşumdaki rolünüz nedir? Kurucu kadrodan bahseder misiniz?
HAKAN YILMAZ: Ben ve sanat partnerim Mehmet Ünal'in önayak olduğu bu projenin kurucu ortakları arasında Orhan Kaplan ve Bora Yöngel de bulunuyor. Orhan ve Bora Bey ile Contemporary İstanbul 2019 etkinliğinde, The One isimli, dijital heykel projesini yapmıştık. Bu birlikteliği bir adım öteye götürerek dijital sanat alanına yeni bir yatırım yaptık. Projenin 3. haftasında Utkan Sanda (Melek yatırımcı ve teknoloji girişimcisi) projeye yatırım yaparak ortaklarımızın arasına katıldı ve teknoloji tarafını üstlenip ekibi ile kısa zamanda büyük yol katetti.
Sistem nasıl çalışıyor?
H.Y. Sistemin 2 girişi var; eğer sanatçıysanız, eserlerinizi sisteme online olarak yükleyebiliyorsunuz ve eserleriniz izlendikçe kazanç elde edebiliyorsunuz (Tıpkı Spotify ve Youtube gibi gelir paylaşım metodu kullanılıyor). Eğer sanat severseniz, aylık abonelik sistemi ile abone olup makul fiyatlar karşılığında evinizde, ofisinizde ya da kamusal alanlarda eserleri deneyimleyebiliyorsunuz.
Türkiye'de dijital sanata ilgi hakettiği ilgiyi görüyor mu?
E.Ö. Evet görüyor. Türkiye, dünyadaki en iyi dijital artistlere sahip ülkelerden biri bence. Dünyanın en iyi 10 dijital artistini say deseniz 5'i Türk diyebilirim. Refik Anadol, Memo Akten, Can Büyükberber, Candaş Şişman gibi tüm dünya tarafından takdir edilen bu sanatçıların varolmasını serpilip dünyanın dört bir yanına saçılmasını sağlayacak kadar çok ilgi görüyor.
Eserleri neye göre seçiyorsunuz?
E.Ö. Sisteme yüklenen eserler, küratör (Esra Özkan) ve editörümüz (Ecem Dilan Köse) tarafından inceleniyor. Sanatsal değeri, biçim ve içerik ilişkisi, yapım tekniği, estetik faydası ve teknik yeterlilikleri göz önünde bulundurularak onaylanıyor ya da reddediliyor. Reddedilen eser ya da sanatçılara neden reddedildiğini açıklayan nazik ve şefkatli bir mesaj ile daha iyisini yapmaya teşvik etmeye çalışıyoruz.
En çok kimler ve hangi meslek grupları tercih ediyor?
H.Y. Pilot dönem dediğimiz dönemde bile kullanıcılarımız vardı. Öncelikle kurumlar bizimle iletişime geçti. Hastaneler, AVM'ler , psikoterapistler, özel sektöre ait işyerleri gibi birçok sanat sever ile görüşme halindeyiz. Yakın zamanda şehrin birçok yerinde De Artium sanatçılarının eşsiz işleri karşınıza çıkacaktır. Şehirde atıl durumdaki ekranlar kullanılabilir.
Hakan Yılmaz; "Platform sayesinde şehirde ve kapalı mekanlarda atıl durumdaki ekranları sanat eserleri için bir kanvas olarak kullanabileceğimizi düşünüyoruz" diyor.
